World Bass Violin Ensemble to eksperymentalny projekt muzyczny Briana Smitha. Płytę nagrano na przełomie 1982 i 1983 roku. Wcześniej tego rodzaju muzykę napisaną na kilka kontrabasów grał chyba tylko krótko istniejący zespół X-75 Henry Threadgilla. Tam jednak oprócz kontrabasów pojawiały się różne nisko strojone instrumenty dęte – klarnety basowe i operujące w niskich rejestrach saksofony. „BASSically Yours” przypomina mi właśnie muzykę z „Volume 1” zespołu Henry Threadgilla.

„BASSically Yours” zawiera jednak nagrania zespołu, który tworzy 6 kontrabasistów. Niewątpliwie fanom jazzu najbardziej znane jest nazwisko Rufusa Reida – muzyka mającego za sobą pracę między innymi z Dexterem Gordonem, J. J. Johnsonem i Kenny Burrelem. Takie jego sesje pamiętam, pewnie było jeszcze wiele innych. Poza tym Rufus Reid nagrał świetną płytę w duecie z innym wyśmienitym kontrabasistą – Michaelem Moore. Skąd wziął się w składzie World Bass Violin Ensemble – mimo wszystko dość awangardowym zespole – nie wiem, być może poszukiwał jakiejś odmiany od tradycyjnej jazzowej stylistyki.

Oprócz lidera i muzycznego animatora tego projektu – Briana Smitha i wspomnianego już Rufusa Reida, na swoich kontrabasach w zespole grają zupełnie mi nieznani - Phil Bowler, Greg Maker i Fred Hopkins. Jest też kolejny kontrabasista z nieco jazzowymi korzeniami – Bob Cummingham, muzyk którego znam z nagrań z Walterem Dickersonem. Na płycie w roli gości grają jeszcze kolejny – to już siódmy kontrabasista – Rick Rozie i perkusista, pojawiający się w niektórych utworach – Thurman Barker, którego moja muzyczna pamięć lokalizuje gdzieś w okolicach koncertowego zespołu skrzypka Billy Banga.

Jaka jest muzyka zarejestrowana na tej płycie z udziałem 7 kontrabasów i symboliczną rolą grającego na instrumentach perkusyjnych i tradycyjnej perkusji Thurmana Barkera? Nie jest może najłatwiejsza, wymaga z pewnością odrobiny skupienia. Jest jednak zaskakująco melodyjna i niekoniecznie przeznaczona jedynie dla słuchaczy poszukujących oryginalności i odmiany.

Trudno powiedzieć, czy można tę muzykę nazwać jazzem. Jeśli nie, to jaką etykietkę jej przyporządkować? To nie ma przecież większego znaczenia, a służy jedynie klientom i obsłudze sklepów (tych tradycyjnych, istniejących w rzeczywistym świecie) do odpowiedniego uporządkowania towaru na półkach w sposób ułatwiający wybór właściwych nagrań.

Mnie bardziej na przekonują te fragmenty, w których wszyscy muzycy grają wspólnie zaaranżowaną melodię, głównie przy użyciu smyczków. Poszukiwania różnego rodzaju nietypowych brzmieniowo efektów specjalnych z wykorzystaniem niekonwencjonalnych metod użycia pudeł rezonansowych kontrabasów wydają się być tutaj ślepą uliczką. To trochę jakby udziwnianie na siłę i bez artystycznej koncepcji. Ale to oczywiście jedynie subiektywna ocena, są tacy, którzy brzmieniowe eksperymenty uwielbiają.

Fragmenty zaaranżowane i rozpisane na głosy brzmią wyśmienicie. Są nieco mroczne, co zrozumiałe w kontekście takiego instrumentarium, jednak wciągające i trudne do porównania z czymkolwiek innym. To nie jest wszak spotkanie gwiazd kontrabasu w rodzaju płyt Raya Browna, Christiana McBride’a i Johna Claytona Jr. zwanych Superbass. To jest zbiorowa muzyka zespołu kontrabasistów, chwilami zaaranżowana, chwilami kompletnie improwizowana.

Na materiał składa się 6 kompozycji, z których wszystkie z wyjątkiem jednej są autorstwa lidera i kierownika muzycznego zespołu – Briana Smitha. Ten wyjątek, to „Moody’s Moods For Love” autorstwa Eddie Jeffersona, który napisał ten utwór wykorzystując jedną z improwizacji Jamesa Moody. To nie jest kompozycja napisana na tą płytę, utwór ten grywał między innymi George Benson.

Mnie najbardziej na „BASSically Yours” podoba się drugi w kolejności utwór – „Oppeizm”. Nie uciekajcie od tej płyty zanim do niego nie dotrzecie. Pierwsza kompozycja – „Dr. Norma”, to jej najtrudniejszy fragment. Jeśli przetrwacie pierwsze 10 minut, dalej będzie już nieco łatwiej i ciekawiej.

RadioJAZZ.FM poleca!
Rafał Garszczyński
Rafal[malpa]radiojazz.fm

1. Dr Norma
2. Oppeizm
3. Mwanga Rag
4. Moody's Mood For Love
5. A Lease And A Link
6. And We Thought We Were So Different

World Bass Violin Ensemble – BASSically Yours

Format: CD, Wytwórnia: Black Saint, Numer: 02731200632

Brian Smith – b, Phil Bowler – b, Greg Maker – b, Rufus Reid – b, Bob Cunningham – b, Fred Hopkins – b

Gościnnie: Rick Rozie – b, Thurman Barker – perc.