Album Bird And Diz, którego nagranie zorganizował Norman Granz w 1950 roku to jedna z tych płyt, w przypadku których wystarczy w zasadzie spojrzeć na skład i moment nagrania, żeby uznać, że to istotny element be-bopowej tradycji. Czasem jednak okazuje się, że zgromadzenie w studiu kwintetu według recepty – weźmy wszystkich najlepszych, z którymi mamy kontrakt – nawet w przypadku tak skutecznego producenta, jakim przez dekady był Norman Granz może doprowadzić co najwyżej do czegoś dobrego, ale niekoniecznie genialnego. Jak się domyślacie – tym razem wyszło coś więcej, niż tylko suma solówek i marketingowego potencjału nazwisk, które zarówno w momencie nagrania albumu, jak i dziś, ponad 70 lat później należały do muzycznej ekstraklasy.

Bird And Diz to więc jeden z doskonałych albumów najlepszego okresu be-bopu. Doskonały i kameralny skład, bez niepotrzebnych ozdobników w postaci orkiestry albo wokalistów. Do tego studyjne nagrania, a nie jakaś garażowa rejestracja dokonana przez fana na koncercie. Repertuar jazzowy, a nie próba użycia mistrzów improwizacji do zagrania hitów rozrywkowych. Dodatkowym argumentem jest fakt, że album powstał w czasie krótkiej jednodniowej sesji nagraniowej i nie jest składanką z przeróżnych okazjonalnych spotkań muzyków, jak to w tym czasie zdarzało się dość często.

Album pierwotnie ukazał się jako 10 calowa płyta winylowa, w 1950 roku muzycy jazzowi wydawali raczej pojedyncze nagrania, albo składanki wcześniej wydanych na singlach przebojów. Norman Granz w tym czasie organizował wiele sesji w dużo większych składach, a sesja z 6 czerwca 1950 roku stała się klasykiem bebopowego grania w kwintecie. W 5 lat po wydaniu płyty można było również stwierdzić, w związku ze śmiercią Charlie Parkera, że to ostatnie jego studyjne nagrania z Dizzy Gillespie’em.

Ciekawostek wydawniczych jest jeszcze kilka. Pierwotne wydanie albumu w wytwórni Clef należącej do Normana Granza obejmowało również dwa utwory, których dziś musicie szukać na innych krążkach. Współczesne wydania opatrzone są kilkoma istotnie różnymi wersjami alternatywnymi i zupełnie nieistotnymi skrawkami muzycznymi zwanymi zwyczajowo przez wydawców falstartami. Nie zawierają jednak utworów Passport i Visa, które znajdowały się w oryginalnym wydaniu i zostały dodane w celu wypełnienia 10 calowego krążka do przyzwoitej długości, mimo, że oprócz postaci Parkera i Gillespie’ego nie łączy ich z pozostałą zawartością płyty nic. Wygląda na to, że już w 1950 roku materiału w jednolitym składzie było za mało nawet na krótką płytę dziesięciocalową. Dziś wydania remasterowane obejmują ponad 44 minuty materiału ale zwykle nie zawierają wspomnianych utworów, co z kolekcjonerskiego punktu widzenia ma sens. Utwory Visa i Passport znajdziecie najszybciej w wartym każdej złotówki dziesięciopłytowym zestawie Bird: The Complete Charlie Parker On Verve i na kilku składankach z muzyką Charlie Parkera.

Tak więc nawet bez oceny muzyki, która w sumie w związku ze swoją genialnością ocenie nie powinna podlegać, można uznać, że album Bird And Diz to jazzowy klasyk i album, który ma stałe miejsce w kanonie płyt, które fani muzyki improwizowanej znać powinni na pamięć.

Album zagrany w większości w szybkich, charakterystycznych dla be-bopowych improwizacji tempach to jeden z najlepszych wspólnych momentów Parkera i Gillespiego. Co prawda nawet we współczesnych, zremasterowanych wersjach jest trochę za mało kontrabasu, a perkusja ciągle nie brzmi tak jak powinna, ale wspólne granie Monka, Parkera i Gillespiego w Bloomdido, czy dialog trąbki i saksofonu w Leapfrog ze zmianami prowadzenia ustalonymi na krótkie i dynamiczne 4-taktowe okresy, to jedne z najlepszych be-bopowych klasyków wszechczasów.

RadioJAZZ.FM poleca! Rafał Garszczyński - Rafal[malpa]radiojazz.fm

1. Bloomdido
2. My Melancholy Baby
3. Relaxin' With Lee
4. Leap Frog
5. An Oscar For Treadwell
6. Mohawk
7. My Melancholy Baby (alternate)
8. Relaxin' With Lee (alternate)
9. Leap Frog (alternate)
10. Leap Frog (alternate)
11. Leap Frog (alternate)
12. An Oscar For Treadwell (alternate)
13. Mohawk (alternate)
14. Relaxin' With Lee (alternate)

Charlie Parker & Dizzy Gillespie Bird And Diz

Format: CD / Wytwórnia: Clef / Verve / Polygram / Data pierwszego wydania: 1950 / Numer: 731452143624

• Charlie Parker – as,
• Dizzy Gillespie – tp,
• Thelonious Monk – p,
• Curly Russell – b,
• Buddy Rich – dr.