Concord Jazz / Nubya Garcia, 2020

Nubya Garcia swój długogrający debiut zaczyna od źródła, a właściwie źródeł, które dla jazzu wcale nie są tak oczywiste. Wybiegając z podwórka nowej fali brytyjskiego jazzu, płytą Source zabiera nas do brzmień, których jest przedstawicielką. W muzyce brytyjskiej saksofonistki tym razem słyszymy dźwięki zarówno typowo jazzowe, jak i te wręcz kojarzące się z współczesnymi nurtami klubowymi.

W polskiej Historii jazzu Andrzej Schmidt zauważył, że w dziejach gatunku będącego głównym tematem tego dzieła pomija się często wpływ folkloru. Garcia sugerując się muzyką zachodnioafrykańską i południowoamerykańską, wyręcza muzykologów oraz badaczy jazzu i wykłada nam wielowątkową opowieść skupioną wokół etno jazzu. Jednocześnie unosi się na fali współczesnej londyńskiej muzy.

Ta fuzja sprawia, że jazz przełamuje kulturowe granice, wstaje od stolików i tańczy pod sceną. Garcia dobrze wie, jak ruszyć swoich odbiorców, w czym pomaga jej z pewnością didżejska osobowość. Wielokrotnie nagradzana saksofonistka zaaranżowała wszystkie utwory i wyprodukowała tę płytę we współpracy z Kwesem (producentem między innymi Solange i Selah Sue). W efekcie brzmienia zostały poukładane tak, by stanowić jedno kręcące się transowo jak winyl zjawisko, któremu oddają się z pełną energią twórcy.

Source jest paradoksalnym warkoczem zaplecionym z gładkiego jazzu, ale też post-bopu, hancockowskiego broken beatu, tradycji tanecznych – od calypso przez wywodzące się od niego ska aż po kolumbijską cumbię. Ostatnim pasmem jest równie rytmiczny dubstep, osadzający fabułę w nowoczesnym brzmieniu wielkich, świetlistych aglomeracji. Parzyste metrum i eksponowany przez indywidualność perkusyjną Sama Jonesa rytm podczas słuchania wpulsowuje się w nas i pobudza do tanecznej akcji.

Choć Nubii Garcii w podstawowym zespole towarzyszą sami mężczyźni – poza Samem Jonesem na perkusji Joe Armon-Jones przy klawiszach i Daniel Casimir na basie, energetyczny ładunek kobiecy jest na tym albumie silnie zaznaczony poprzez udział m. in. kolumbijskiego tria La Perla czy pań ze składu Kokoroko w osobach trębaczki Ms Maurice, wokalistki Cassie Kinoshi oraz puzonistki i wokalistki Richie Seivwright. To kolejna forma przełamania tabu kulturowego, panie z zespołów La Perli i Kokoroko uświadamiają nam, że nie ma już instrumentu czy stylu, który przynależy wyłącznie do jednej płci. Na płycie chodzi jednak nie tylko o feministyczne poruszenie, lecz także wyrażenie troski o sytuację w Bogocie, która jest kolejnym źródłem historii Garcii. Może to sprawia, że wsłuchując się w La Cumbia Me Está Llamando, czuję nagły przypływ wojowniczej energii, którą można by spożytkować na jakimś wiecu czy proteście. Z kolei Stand With Each Other poruszany wokalem Ms Maurice jak trzcina na wietrze, daje poczucie zmysłowego wyzwolenia i kobiecej siły. Ta muzyka tak samo jak na klubowy parkiet nadaje się na uliczny wiec.

Nubya Garcia mogłaby się niechybnie zaplątać w tych wszystkich nieoczywistych inspiracjach, a jednak słychać, że nie zabrakło jej sposobu na uporządkowanie swoich pomysłów. Tym, co spina hiperźródłowość dziewięciu różnorodnych tracków na albumie Source, jest doprecyzowany, pewny siebie dźwięk saksu. Z jednej strony podburzany przez perkusję, z drugiej masowany przez bas, a z jeszcze innej kojony syntami, pewny jest swojej pozycji. Nie wywyższa się, ale słychać, że popycha ten instrumentalny układ do przodu. Korzenie, choć scalone w jeden pień, znajdują swoje odzwierciedlenie w koronie drzewa. Ta bogata muzycznie korona pozwala nam wspinać się po gałęziach i otwierać na przyszłość jazzu. Nubya Garcia nie unika eksperymentów, dlatego jeśli kiedyś usłyszycie remiks któregoś z jej utworów na parkiecie klubowym, nie czujcie się nieswojo, tylko dajcie upust energii i tańczcie!

Marta Goluch