! Mistrzowie Polskiego Jazzu

Mistrzowie Polskiego Jazz vol. 3 – Artur Dutkiewicz

Obrazek tytułowy

fot. Rafał Latoszek

Artur Dutkiewicz należy do pokolenia polskich muzyków jazzowych, którzy mieli możliwość stałego kontaktu z muzyką improwizowaną od urodzenia. W 1958 roku, kiedy przyszedł na świat w Pińczowie, jazz był już wszędzie, wielu z wcześniej opisanych Mistrzów Polskiego Jazzu miało już za sobą pierwsze występy i nagrania. Odbyły się już też dwie edycje słynnego Festiwalu Muzyki Jazzowej w Sopocie.

Artur Dutkiewicz skończył Akademię Muzyczną w Katowicach. Jest laureatem wielu nagród na polskich i zagranicznych festiwalach i konkursach muzycznych. Sam najczęściej wspomina udział w konkursie pianistycznych im. Theloniousa Monka w Waszyngtonie w 1987 roku. Konkurs wygrał wtedy Marcus Roberts, a jednym z wyróżnionych był grający wtedy jeszcze na fortepianie Joey DeFrancesco. Kiedy w 2012 roku cieszyliśmy się z pierwszego pełnego roku wydawania JazzPRESSu (właśnie obchodzimy dziesięciolecie), po raz pierwszy dłużej rozmawiałem z Arturem Dutkiewiczem. Wywiad ukazał się w JazzPRESSie w lutym 2012 roku (LINK). Ja ciągle myślę, że to było wczoraj. Wywiad zatytułowany był „Kiedy ćwiczyłem na fortepianie, przychodził Tommy Flanagan i słuchał…”. W tym konkursie imienia Monka było złożone z wielkich gwiazd, wśród których byli Tommy Flanagan, Roland Hanna i Barry Harris. Jednak opowieść Artura Dutkiewicza o tym, jak Flanagan przychodził słuchać jego prób związana jest ze wspólnym rejsem na statku wycieczkowym, gdzie obaj byli członkami załogi zabawiającej pasażerów. Jak Artur z wrodzoną skromnością wtedy przyznał, był suportem dla Flanagana i miał grać trochę ciszej. Na tym samym statku grał też wtedy, podobno nawet w garniturze i wyłącznie jazzowe standardy Gary Burton. Do muzyki Flanagana Dutkiewicz zbliżył się, nagrywając na swoim solowym albumie „Mazurki” kompozycję bazującą na akordach „Giant Steps”, granych w najbardziej znanym nagraniu właśnie przez Tommy Flanagana.

Na statku grając na jednej scenie z Tommy Flanaganem, Artur Dutkiewicz był oczywiście razem z Tomaszem Szukalskim. To właśnie w jego zespole, który był połączeniem doświadczenia lidera i perkusisty Czesława Małego Bartkowskiego z młodzieńczym zapałem Andrzeja Cudzicha, Artur Dutkiewicz dokonał pierwszych nagrań. Jednak zanim do tego doszło, jeszcze jako uczeń średniej szkoły muzycznej zdobył nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Pianistów Jazzowych w Kaliszu. Nagroda pozwoliła na kontynuację muzycznej edukacji na Akademii Muzycznej w Katowicach. Tam powstał pierwszy, studencki zespół Artura Dutkiewicza – Sunday Trio z którym zdobył wyróżnienie na festiwalu Jazz Nad Odrą. Zanim trafił do Szukalskiego, grał w zespole Krystyny Prońko i współpracował z Teatrem Instrumentalnym Ryszarda Miśka – dziś wygląda na muzyczne skrajności, a wtedy z pewnością było niezłą możliwością zbierania muzycznych doświadczeń.

Kwartet z Tomaszem Szukalskim, Andrzejem Cudzichem i Czesławem Małym Bartkowskim koncertował i nagrywał w różnych konfiguracjach – pamiętam koncerty duetu Szukalski – Dutkiewicz i tria bez Tomasza Szukalskiego. Z zespołem Szukalskiego Artur Dutkiewicz zrealizował też swoje pierwsze nagranie – album „Tina Blues” w 1986 roku. Z Szukalskim Artur Dutkiewicz nagrał jeszcze „Borżomski Wąwóz – Body And Soul” i album koncertowy z Jazz Jamboree z 1991 roku „Body And Soul”. Nic jednak nie jest w stanie przebić wspomnień z dowolnego koncertu Szukalskiego i Dutkiewicza.

W latach dziewięćdziesiątych Dutkiewicz kontynuował współpracę z Szukalskim, zagrał na debiutanckiej płycie Grażyny Auguścik „Sunrise Sunset” (częściowo na instrumentach elektronicznych) i stworzył elektryczny skład Electric Jazz Concert z Brandonem Furmanem na gitarze, Maciejem Sikałą, Marcinem Pospieszalskim, Grzegorzem Grzybem. Ten zespół w nieco zmienionym składzie nagrał album „Lady Walking”. W 1990 roku ukazał się pierwszy solowy album Dutkiewicza - „Błękitna Ścieżka” nagrany rok wcześniej. Występy solowe, oparte w dużej części na materiale improwizowanym Dutkiewicz kontynuuje do dziś.

Oprócz gry solo, Artur Dutkiewicz często gra i nagrywa w składzie trzyosobowym. W takich zespołach gościł między innymi basistów Darka Oleszkiewicza, Daniela Biela, Andrzeja Cudzicha i Michała Barańskiego oraz perkusistów – Łukasza Żytę, Sebastiana Frankiewicza. Podstawowym instrumentem Artura Dutkiewicza jest klasyczny akustyczny fortepian, dziś nie sięga już po instrumenty elektryczne, jednak grał i nagrywał zarówno na syntezatorach, jak i organach Hammonda.

Artur Dutkiewicz gra solo, w trio, w kwartecie Szukalskiego, ale też w zespole złożonym z 30 pianistów na wielkim stadionie w Berlinie i duecie z wibrafonistą Karolem Szymanowskim a także z Józefem Skrzekiem. Na swoim koncie ma Artur Dutkiewicz również sporo koncertów bluesowych z Leszkiem Cichońskim i muzykami amerykańskimi, a także dwie płyty nagrane z Tadeuszem Nalepą z którym grał na fortepianie i organach Hammonda, ale również z Markiem Bałatą i Zbigniewem Namysłowskim.

Artur Dutkiewicz często wymienia jako swojego ulubionego pianistę Oscara Petersona i jako muzyka, który wywarł na niego duży wpływ Czesława Niemena. Niemenowi poświęcił specjalny album – „Niemen Improwizacje”. Ważnym muzykiem dla Artura Dutkiewicza (to z pewnością wspomnienia z młodości) jest Jimi Hendrix – on też dostał swój dedykowany album „Hendrix Piano”.

Doceniam wszystkie nagrania Artura Dutkiewicza w trio, jednak mam nadzieję, że muzycy jego zespołu nie obrażą się, jeśli powiem, że najbardziej lubię jego solowe improwizacje. Artur Dutkiewicz nagrał sporo solowego materiału, wracam do tych płyt dość często, jednak nic nie może równać się z jego solowym koncertem oglądanym na żywo.

Ostatnia dekada Artura Dutkiewicza to połączenie projektów solowych z działalnością trzyosobowego zespołu dowodzonego przez pianistę. W 2012 roku nagrał innowacyjny album solowy „Mazurki” pokazujący przeróżne warianty improwizacji jazzowych opartych na formie mazurka, sięgających daleko poza tradycyjne polskie tańce ludowe. Kolejne płyty – „Prana” i „Traveller” powstały w trio z Michałem Barańskim i Łukaszem Żytą. Zawierają autorską muzykę Artura Dutkiewicza, jak zawsze niezwykle kolorową, prawdziwą i szczerą, dokumentującą wiele życiowych doświadczeń i fascynacji, często związanych z licznymi podróżami do egzotycznych krajów. Owe podróże, związane niemal zawsze z jakimiś kolejnymi doskonale przyjmowanymi koncertami są dla Artura niekończącym się źródłem inspiracji. Niestety Artur Dutkiewicz nie rozpieszcza swoich fanów, nagrywa niewiele, chyba woli bezpośredni kontakt z publicznością. Projekt „Mazurki” pozwala realizować Arturowi projekty niemal na wszystkich kontynentach. Mazurek jest bowiem znany jako taniec ludowy nie tylko w Polsce, ale też w tak egzotycznych miejscach, jak Filipiny, Brazylia za sprawą kompozycji Heitor Villa-Lobosa, Wyspy Zielonego Przylądka, czy nawet południe Stanów Zjednoczonych, gdzie podobieństwa do słowiańskich mazurków będące bezpośrednim zapożyczeniem można znaleźć w muzyce cajun.

Dziś z oczywistych względów takich okazji jest mniej niż zwykle. Pozostają nagrania i czekanie na kolejne koncerty, o które wcale niełatwo, bowiem Artur uwielbia podróżować do egzotycznych krajów i koncertować w miejscach możliwie dalekich i egzotycznych. Powrotu do tej działalności życzę Arturowi i Wam wszystkim. Większość płyt Artura Dutkiewicza miałem okazję recenzować dla JazzPRESSu, szukajcie tych tekstów w archiwum naszej gazety. Kiedy piszę te słowa, Artur przygotowuje kolejny album z Michałem Barańskim i Adamem Zagórskim. Na album czekam, próbowałem ostatnio oglądać koncert on-line transmitowany z warszawskiego klasztoru Kamedułów, miejsca ważnego dla Artura Dutkiewicza, to nie dla mnie, czekam na prawdziwe koncerty z publicznością.

.......................................................................................................................

Felieton jest częścią projektu PolishJAZZ: Mistrzowie Polskiego Jazzu – 100 audycji w RadioJAZZ.FM, realizowanego przez Fundację Popularyzacji Muzyki Jazzowej EuroJAZZ. Audycje Rafała Garszczyńskiego poświęcone Mistrzom Polskiego Jazzu będą emitowane od poniedziałku do piątku o godz. 14.45 w RadioJAZZ.FM. Link: www.radiojazz.fm/player

Audycje Mistrzowie Polskiego Jazzu: Artur Dutkiewicz będą emitowane w dniach 15.03-19.03.2021 imit i mkidn.jpg

Tagi w artykule:

Powiązane artykuły

polecane

newsletter

Strona JazzPRESS wykorzystuje pliki cookies. Jeżeli nie wyrażasz zgody na wykorzystywanie plików cookies, możesz w każdej chwili zablokować je, korzystając z ustawień swojej przeglądarki internetowej.

Polityka cookies i klauzula informacyjna RODO