W związku z nadchodzącymi w Polsce wyborami parlamentarnymi Związek Zawodowy Muzyków RP przygotował pytania do Komitetów Wyborczych kandydujących ugrupowań, które dotyczą ich programów w zakresie kultury.

Pismo opublikowane przez Związek 7 września br. zwraca uwagę na brak zainteresowania wszystkich Komitetów Wyborczych kwestiami dotyczącymi szeroko pojętej kultury. Dokument rozesłany przez ZZM sygnalizuje, że z uwagi na pogarszającą się sytuację finansową artystów i ludzi kultury, oczekują oni rozwiązań systemowych mających polepszyć ich warunki ekonomiczne oraz te z zakresu praw autorskich.

W dokumencie czytamy: „Nieustannie borykamy się również z konsekwencjami ekspansji cyfrowego rynku dystrybucji muzyki, który poprzez gwałtowny rozwój technologiczny, zachwiał dotychczasowym systemem przepływu pieniędzy w branży muzycznej. Miejsce kluczowego wcześniej elementu tego systemu, jakim była sprzedaż płyt, zajęło korzystanie z muzyki poprzez media strumieniowe oraz w ramach tzw. dozwolonego użytku, za który artyści otrzymywać mają rekompensatę w postaci «opłat od czystych nośników». Pomimo powyższego, od kilkunastu lat wszystkie kolejne rządy uchylają się od obowiązku aktualizacji listy urządzeń, od których pobierana jest należna zgodnie z przepisami rekompensata od utraconych dochodów, czyli tzw. opłata reprograficzna”.

Związek przytoczył informacje z badań eksperckich, które sugerują, że w ostatnich latach 60% polskich artystów zarabia poniżej średniej krajowej, a 30% otrzymuje przychody mniejsze niż minimalne wynagrodzenie krajowe.

Zarząd ZZM przygotował w oparciu o powyższe kwestie siedem pytań do Komitetów Wyborczych, które przytaczamy w całości:

1. Czy Wasz Komitet Wyborczy deklaruje wprowadzenie dedykowanego artystom systemu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych? Jeśli tak, jak będzie on ukształtowany?
2. Jak powinien być zorganizowany system finansowania kultury i jakie konkretne rozwiązania w tym zakresie Państwo proponują?
3. Jaką rolę w finansowaniu kultury odgrywać powinien mecenat państwa?
4. Czy Wasz Komitet Wyborczy deklaruje niezwłoczne uaktualnienie wykazu urządzeń objętych opłatą, o której mowa w art. 20 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tzw. opłata od czystych nośników), poprzez objęcie nią wszystkich urządzeń umożliwiających kopiowanie utworów i przedmiotów praw pokrewnych dla własnego użytku osobistego, w szczególności smartfonów i tabletów?
5. Czy Wasz Komitet Wyborczy deklaruje wprowadzenie niezbywalnego prawa artystów wykonawców do wynagrodzenia z tytułu publicznego udostępniania utrwalenia artystycznego wykonania w taki sposób, aby każdy mógł mieć dostęp do niego w miejscu i czasie przez siebie wybranym (projektowany art. 86 ¹ ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych)?
6. Czy polska kultura powinna być chroniona poprzez specjalne regulacje ustawowe? Jeśli tak to w jakich obszarach i w jakim zakresie?
7. Czy kwestie związane z rozwojem sztucznej inteligencji powinny podlegać regulacjom ustawowym, a jeżeli tak, jakie konkretne rozwiązania w tym zakresie Wasz Komitet Wyborczy proponuje?

Odpowiedzi Komitetów na te pytania zostaną „upublicznione szeroko ujętym środowiskom twórczym”, jak zapowiadają w piśmie członkowie Zarządu ZZM.