Autor: Rafał Garszczyński

Legendarny album Andrzeja Trzaskowskiego w swoim czasie był mocno eksperymentalny. Dziś, z perspektywy ponad pół wieku nie brzmi już tak awangardowo. Muzyka jednak nie straciła nic ze swojej pierwotnej mocy, a skład zespołu, wówczas złożonego ze znanych już w środowisku muzyków, wraz z rozwojem ich karier nabrał gwiazdorskiego znaczenia.

Andrzej Trzaskowski, Włodzimierz Nahorny, Janusz Muniak – to postaci dziś już legendarne. Jacek Ostaszewski i Adam Jędrzejowski to muzycy nieco mniej dziś znani w jazzowym środowisku, choć obaj mają spory dorobek twórczy, a Jacek Ostaszewski ma na swoim koncie niezliczone wręcz oprawy muzyczne spektakli teatralnych

Muzycy, którzy wraz z liderem – Andrzejem Trzaskowskim nagrali „Seant” byli z pewnością artystami poszukującymi i spełniającymi się twórczo już wtedy i przez długie kolejne lata w wielu różnych muzycznych konwencjach. Włodzimierz Nahorny zamienił saksofon na fortepian i został autorem jednego z największych polskich jazzowych przebojów – kompozycji „Jej portret” – utworu pierwotnie instrumentalnego, do którego tekst napisał później Jonasz Kofta, a pierwszym wykonawcą był Bogusław Mec. Dziś Włodzimierz Nahorny jest uznanym pedagogiem, a jego najnowsze nagrania skupiają się na jazzowym wykorzystaniu kompozycji polskich kompozytorów muzyki klasycznej – Szymanowskiego i Chopina.

Sam Andrzej Trzaskowski, jeden z pionierów polskiego jazzu, był jednym z pianistów legendarnych Melomanów, prowadzony przez niego The Wreckers jako jeden z pierwszych polskich składów wystąpił w USA, pisał muzykę filmową w tym oprawę muzyczną filmu „Pociąg” Jerzego Kawalerowicza, w którym wykorzystał jeden z utworów Artie Shawa, na którego motywie powstał temat improwizowany przez Wandę Warską. Komponował muzykę poważną. Okazyjnie grywał w filmach postaci drugoplanowe. Kierował Orkiestrą Polskiego Radia i Telewizji Studio S-1 w Warszawie.

Zmarły niedawno Janusz Muniak współpracował z Tomaszem Stańko, ale przede wszystkim przez ponad 20 lat prowadził w Krakowie klub „U Muniaka”, gdzie nieprzerwanie występował, nagrywając jednocześnie regularnie autorskie albumy. Jeden z nich – „Placebo”, nagrany zanim powtała piwnica „U Muniaka” znajdzie się już niedługo w naszym Kanonie Polskiego Jazzu i wtedy z pewnością będzie okazja do dłuższego przedstawienia sylwetki jednego z najwybitniejszych polskich saksofonistów.

Dla Jacka Ostaszewskiego współpraca z Andrzejem Trzaskowskim była pierwszym profesjonalnym muzycznym zadaniem. Kilka lat później razem z Markiem Jackowskim, Ostaszewski założył legendarny Osjan, zespół przez wielu uznawany za jeden z pierwszych zespołów na świecie grających World Music. Czy byli pierwsi – nie ma żadnego znaczenia, z pewnością jednak robili to doskonale.

Według autora oryginalnego wstępniaka do albumu, przynajmniej tego w wersji angielskiej, Adam Jędrzejowski uznawany był w końcówce lat sześćdziesiątych za jednego z najlepszych polskich perkusistów, choć jego dyskografia jest do dziś dość skromna i obejmuje zaledwie kilka albumów nagranych z zespołami Krzysztofa Komedy i Andrzeja Trzaskowskiego oraz zaledwie kilka innych, nieco przypadkowych nagrań z początku lat sześćdziesiątych. Jest autorem podręcznika gry na perkusji. W końcówce lat sześćdziesiątych wyjechał z Polski i jego działalność muzyczna nieco zwolniła, choć do dziś okazyjnie pojawia się na klasycznych jazzowych imprezach wspominkowych pozostając w doskonałej muzycznej dyspozycji.

„Seant” to album eksperymentalny, skomponowana w skali 12-tonowej „Cosinusoida” jest wybitną trzecionurtową próbą pogodzenia improwizacji i muzyki klasycznej, którą można śmiało porównywać z dorobkiem Ceclia Taylora i wszystkich pianistów, wzorujących się na twórczości Horace’a Silvera. „Wariacja na temat: oj tam u boru” to pionierska próba wprowadzenia wątku polskiej muzyki ludowej do jazzowej stylistyki. Udział Teda Cursona – amerykańskiego trębacza znanego przede wszystkim z nagrań Charlesem Mingusem, Archie Sheppem i Cecilem Taylorem, a w Polsce raczej bardziej z albumu „Seant” i kilku innych nagrań z Andrzejem Trzaskowskim dodaje muzyce światowego kolorytu i z pewnością w momencie wydania albumu był doskonałym atutem marketingowym. Warto przypomnieć, że kilka lat wcześniej Trzaskowski i jego zespół występowali i nagrywali wspólnie ze Stanem Getzem, jednak wtedy pełnili rolę lokalnego zespołu akompaniującego. „Seant” jest albumem twórczym, poszukującym. Czasem może trafiającym w ślepe uliczki, taka jednak natura poszukiwań, które oznaczają doskonalenie twórczego warsztatu i odnajdowanie dalszej drogi do własnego stylu. Poszukiwania Andrzej Trzaskowskiego skierowały go w stronę dość odległą od jazzowego maisntreamu, jednak „Seant” to z pewnością ważny dla polskiego i światowego jazu album genialnego muzyka, kompozytora i lidera zespołu, jakim był Andrzej Trzaskowski.

RadioJAZZ.FM poleca! Rafał Garszczyński Rafal[malpa]radiojazz.fm

1. Seant
2. Wariacja Na Temat "Oj Tam U Boru"
3. The Quibble
4. Cosinusoida

The Andrzej Trzaskowski Sextet featuring Ted Curson

Seant Format: CD Wytwórnia: Polskie Nagrania / Warner Numer: 0190295680794

Ted Curson – tp, Włodzimierz Nahorny – as, Janusz Muniak – ss, Andrzej Trzaskowski – p, Jacek Ostaszewski – b, Adam Jędrzejowski – dr.