Szósty w dyskografii, a czwarty dla wytwórni Atlantic Records, album Ornette'a Colemana został nagrany 21 grudnia 1960 roku. Podczas sesji nagraniowej zarejestrowano dwa utwory: trwający 37 min. i 3 sek. „Free Jazz” – to najdłuższe, jak do tej pory, nagranie jazzowe na płycie analogowej zostało podzielone na dwie części; „First Take”, który został wydany na albumie Colemana Twins z 1971 roku i dołączony jako bonus track do edycji CD płyty Free Jazz.

Ornette Coleman Double Quartet, Free Jazz: A Collective Improvisation (1960, Atlantic LP 1364)

Podtytuł płyty, który brzmi „A Collective Improvisation by the Ornette Coleman Double Quartet” (Zbiorowa improwizacja Podwójnego Kwartetu Ornette’a Colemana), co nie jest dziełem przypadku, ale świadomym zabiegiem wykorzystującym tylko nowinki techniczne w zakresie nagrywania stereofonicznego. Choć nie to, podobnie jak zaangażowanie do nagrania dwóch kwartetów – które zostały zarejestrowane w osobnych kanałach, stanowi o przełomowym znaczeniu płyty. Jak czytamy w zamieszczonym na stronie internetowej Ornette’a Colemana opisie płyty dzięki temu, że zamieszczona na płycie kompozycja zawiera elementy melodii, album Free Jazz okazał się łatwiejszy do zaakceptowania niż późniejsze jazzowe eksperymenty. Jednak pomimo tego, i tak wywołał sporo kontrowersji, a to z uwagi na dość amorficzną strukturę czy brak powtarzalnych tematów.
Równoczesna gra sekcji rytmicznej sprawia, że cały utwór zakorzeniony jest w solidnym i pełnym drive’u rytmie. I w zasadzie wypełniają go solowe improwizacje, co prawda, podobnie jak w tradycyjnych kompozycjach jazzowych, następujące po sobie to jednak „przyprawione” utrzymanymi w konwencji free komentarzami, nierzadko przeradzającymi się w pełne improwizacje całego składu.
W nagraniu płyty wzięli udział tak znakomici instrumentaliści, jak Eric Dolphy, Don Eugene Cherry, Freddie Hubbard czy Charles Edward Haden – długoletni współpracownicy Cloemana.
Okładka oryginalnego wydania płyty zawiera rysunek autorstwa Jacksona Pollocka, znanego amerykańskiego malarza, przedstawiciela ekspresjonizmu abstrakcyjnego i twórcy stylu action painting (malarstwo gestu).
Album jest wysoko notowany w róznego rodzaju rankingach, np. zajmuje 1 miejsce na liście najlepszych albumów jazzowych za rok 1961 i 11 dekady lat 60. Piera Scaruffiego (autora A History of Jazz Music). Zaś Chris Kelsey w opublikowanym w portalu Allmusic eseju Free Jazz: A Subjective History (Free Jazz: Historia Subiektywna) zalicza album do 20 kanonicznych albumów freejazzowych. Free Jazz Colemana posłużył jako wzorzec dla zrealizowanych w większych składach takich utrzymanych w konwencji free albumów, jak np. Ascension Johna Coltrane’a czy Machine Gun Petera Brötzmanna.

Utwory:

1. Free Jazz – 37:10

2. First Take – 17:02 (bonus na edycji CD)
   Wszystkie kompozycje autorstwa Ornette’a Colemana.

   Inne edycje
   CD Rhino 1364
   CS Atlantic 1364
   1998 CD Rhino 75208
   2001 CD Rhino 8122723972
   2002 CD Warner Jazz 8122736092
   2005 CD Atlantic
   2009 LP Hi Horse Records 13640

   Muzycy:
   Lewy kanał
   Ornette Coleman – alto saxophone,
   Don Cherry – pocket trumpet,
   Scott LaFaro – bass,
   Billy Higgins – drums,
   Prawy kanał
   Eric Dolphy – bass clarinet,
   Freddie Hubbard – trumpet,
   Charlie Haden – bass,
   Ed Blackwell – drums.